Anlaşmalı boşanma evlilik birliğinin taraflarca ortak bir karar doğrultusunda sonlandırılması anlamına gelir. Anlaşmalı boşanma süreci içerisinde her iki eş de boşanmak ister ve boşanmanın maddi, manevi tüm hukuki sonuçlarında uzlaşırlar. Bu şekilde yapılan boşanma işlemleri anlaşmalı boşanma olarak adlandırılır.

 

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 166.m.f.III hükmü, ‘’Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi halinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu halde boşanma kararı verilebilmesi için, hakimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hakim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü halinde boşanmaya hükmolunur. Bu halde tarafların ikrarlarının hakimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.’’ şeklinde düzenlenmiştir.

 

Buna göre anlaşmalı boşanma için gereken şartları şöyle sıralayabiliriz:

 

 

   1.Evlilik süresi ( en az 1 yıl sürmüş olmalı )

 

Türk Medeni Kanunu’na göre anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için evlilik birlikteliğinin en az bir yıl sürmüş olması gerekmektedir. Bu demek oluyor ki bir yıldan az süren evlilikler için doğrudan anlaşmalı boşanma açılması mümkün değildir.

 

 

   2.Başvurma   

 

Anlaşmalı boşanma davasını eşlerden biri açabileceği gibi. taraflar da  anlaşmalı boşanma için birlikte başvuruda bulunabilir.

 

 

   3.Tarafların dinlenmesi                      

 

Tarafların anlaşmalı boşanma yapabilmesi için protokolü imzalayıp dosyaya sunmaları yeterli olmayıp; her bir eşin hakim huzurunda dinlenmesi zorunluluğu vardır. Tarafların hakim tarafından dinlenip, protokol hükümlerini mahkeme huzurunda kabul ettiklerini beyan edip; imzaları alınmalıdır.

 

 

  4.Boşanmanın sonuçlarının düzenlenmesi ve düzenlemenin hakim tarafından uygun bulunması

 

 

Tarafların anlaşmalı boşanma davasında düzenledikleri protokolün evliliğe dair tüm hususları içerir olması ve hakim tarafından uygun bulunması gereklidir. Kısaca eşler boşanmanın maddi, manevi tüm hukuki sonuçlarında uzlaşmalıdır. Bu nedenle eşler maddi-manevi tazminat ve nafaka konularını, ergin olmayan çocukların velayetinin eşlerden hangisine kalacağını, velayet kendisine verilmeyen taraf ile çocuk arasındaki kişisel ilişki tesisine dair tüm hususları protokolde düzenlemiş olmaları ve bu protokolü birlikte imzalamaları gerekmektedir.

 

 

Hakim tarafların üzerinde uzlaştığı protokol hükümlerinin uygulanabilir olup olmadığına tespit etmeli ve bu düzenleme hakim tarafından uygun bulunmalıdır. Hakim bu amaçla protokolde yer alan uygulanabilirliği güç ya da imkansız olan edimlerde tarafların görüşlerini ve onayını alarak değişiklik yapabilir.

 

 

Görevli mahkeme

 

Boşanma davalarında görevli mahkemeler Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise boşanma davası Asliye Hukuk Mahkemelerinde açılmalıdır.